PowerWall là gì?
Năm 2015, CEO của Tesla và Solarcity là Elon Musk đã giới thiệu với thị trường một hệ thống pin lưu trữ điện năng trong nhà . Nguồn điện có thể lấy từ điện lưới hoặc những tấm thu năng lượng mặt trời. Công nghệ này đã thu hút được rất nhiều sự chú ý của dư luận vào thời điểm đó.
Tận dụng những nguồn năng lượng thiên nhiên như năng lượng gió, năng lượng mặt trời luôn là mối quan tâm hàng đầu của khoa học công nghệ trong thế kỷ 21. Một bộ Powerwall có khẳ năng lưu trữ 10kWh. Tương đương với 1/3 lượng điện tiêu thụ của một hộ gia đình ở Mỹ, trong một ngày. Còn ở Việt Nam, trung bình một người dân tiêu thụ 800kWh/ năm.
Rõ ràng đây là một sản phẩm rất thực tế. Tuy nhiên, giá thành cao, lên tới 3000$ một bộ thực sự là một rào cản để sản phẩm này được sử dụng rộng rãi trong xã hội.
Từ một công ty tới một cộng đồng
Nhu cầu sử dụng là có thực, thậm chí rất lớn nhưng giá thành sản phẩm của Tesla lại quá cao và khó tiếp cận. Nhiều người đã nghĩ đến việc tự chế cho mình một bộ Powerwall thay vì bỏ tiền ra mua. Trong thời đại công nghệ này, mọi thứ đều có sức lan truyền và tốc độ lan truyền lớn. Những người khởi đầu, họ bắt tay vào làm, sau đó chia sẻ kinh nghiệm và truyền cảm hứng cho những người khác. Giờ đây, đã có những cộng đồng rất mạnh về Powerwall DIY trên các diễn đàn, trên Facebook và Youtube. Những bài hướng dẫn chi tiết, những lời chia sẻ kinh nghiệm đều được dễ dàng tìm kiếm trên đó.
Jehu Garcia, một youtuber chuyên về powerwall chia sẻ với phóng viên của motherboard.vice.com : “Đó là tương lai của chúng ta. Năng lượng sạch, đơn giản, hiệu quả và mạnh mẽ“.
Anh và nhiều người khác sống chung đam mê tự tạo ra năng lượng sạch cho mình chứ không chờ đợi một công ty hào nhoáng nào làm việc đó.
Đa số họ đều tạo ra được những thiết bị lưu trữ điện chứa được nhiều năng lượng hơn Powerwall của Tesla (phát ngôn viên của Tesla cũng từ chối nói thêm về vấn đề này). Một anh bạn người Pháp, có nick là Glubux trên diễn đàn Diypowerwall.com cho biết hệ thống powerwall của anh có thể chứa tới 28 kWh. “Toàn bộ ngôi nhà của tôi sử dụng thứ năng lượng này, thực tế tôi còn mua thêm một cái bếp điện về để dùng hết số năng lượng thừa thu được trong mùa hè ”.
Còn Peter Matthews, người sáng lập trang DIYpowerwall.com và cũng là một YouTuber người Úc. Một trong những “tượng đài” ở lĩnh vực tự xây dựng thiết bị lưu trữ năng lượng powerwall cho hay anh tạo ra được một bộ lưu điện có khả năng lưu trữ tới 40 kWh năng lượng. Nguồn năng lượng ấy tới từ hơn 40 tấm pin Mặt Trời được lắp trên nóc nhà anh, và nó được dùng để cung cấp điện năng cho toàn bộ căn nhà. “Hai thiết bị duy nhất mà tôi không dùng nguồn điện powerwall là hệ thống máy lạnh lớn và hệ thống nước nóng”.
Một trong những bộ powerwall tự chế lớn nhất hiện nay là của Daniel Römer, một Youtuber có tiếng khác trong lĩnh vực này. Bộ lưu điện của anh có khả năng lưu trữ tới 100kWh. Được làm từ 22.500 viên pin Li-Ion 18650. Gấp 10 lần con số của Tesla. Daniel chia sẻ “Bộ lưu điện này có khả năng cung cấp năng lượng cho ngôi nhà của tôi trong 10 tháng”.
Rất nhiều người tham gia chia sẻ rằng, họ được truyền cảm hứng bởi Jehu Garcia bởi cách anh hướng dẫn trên kênh youtube và những ý tưởng mà anh chia sẻ. Chàng trai sống ở California này cho hay, anh đang ấp ủ dự án thực hiên một bộ lưu điện 1000 kWh. “Nó sẽ có khả năng cung cấp điện cho một xưởng tái chế”
Hầu hết những người tự làm powerwall sử dụng pin lithium-ion 18650, loại pin thường thấy trong pin của các thiết bị điện tử như laptop. Một trong những khó khăn của việc tạo nên một bộ powerwall lớn, đó là kiếm ra được một lượng pin khổng lồ.
Giá thành pin mới không hề rẻ, khoảng hơn 5$/viên và việc mua pin mới có thể còn khiến chi phí cao hơn cả việc bạn mua bộ Powerwall của Tesla. Chính vì vậy, họ phải dựa vào những viên pin được tái chế, lấy từ những chiếc laptop đã cũ.
Người sử dụng vẫn thường bỏ pin sau khi chúng đã “chai”. Garcia nghĩ rằng đó là một sự phí phạm. Bởi vì ở trên Internet, không ít những người như anh đang chỉ cho cộng đồng thấy rằng những viên pin kia có thể được tái sử dụng được.
“Khoảng 95% pin được bán trên Mỹ không được tái chế và bị ném đi”, Carl E. Smith, CEO của Call2Recycle, một tổ chức tái chế pin hàng đầu cho biết. Và nếu quả thực là như vậy, việc không xử lý được đống pin kia, các bãi phế thải sẽ tràn ngập loại rác này. Và việc đi nhặt từng cục pin ấy về cũng sẽ rất vất vả. Thế nên, cần những con người mẫn cán, tận tụy với công việc tự dựng powerwall này: “vừa tìm được cách lưu trữ năng lượng, lại vừa tái sử dụng được lượng rác thải khổng lồ”.
Thế nhưng sự nổi tiếng của powerwall tự chế cũng có mặt trái. Ngày càng nhiều người giữ pin laptop lại để tự tạo nên những hệ thống powerwall cho riêng mình, vì thế nguồn pin cũng không dồi dào.
Một vấn đề khác nữa, các công ty sản xuất laptop không giao pin cũ cho bất kì người sử dụng, người mua hàng nào. Cả Dell và HP đều không khuyến khích bất kì ai tự xây powerwall bằng cách tái chế pin của họ. Họ cũng đều nói rằng pin của họ chỉ được tạo ra để sử dụng trong các sản phẩm của họ mà thôi. Lenovo từ chối trả lời, và LG không có động thái phản hồi gì.
Lôi được một lô pin về mới chỉ là bước đầu tiên trong công cuộc dựng nên bức tường tích điện powerwall mà thôi. Từng cục pin phải được thử nghiệm, bởi lẽ không phải cục nào cũng an toàn – điều này được rất nhiều người kiểm chứng. Pin lithion-ion có tuổi thọ riêng của mình, không thể bắt chúng tiếp tục làm việc khi đã quá “tuổi về hưu” được.
Việc “tái chế” pin có nghĩa là bạn phải rút toàn bộ năng lượng trong cục pin đó ra, và sạc vào đầy điện. “Những cục pin này có tuổi rồi … bạn cần phải gọi chúng dậy bằng cách tái chế nó”, anh Garcia nói.
Khi số lượng pin đã đủ, họ sẽ xếp pin thành từng gói, từng cụm một. Có tâm thay, nhiều nhà cung cấp pin còn bán kèm cả giá đựng pin, nhưng đa số những người tự xây powerwall muốn tự làm từ đầu đến cuối hơn. Làm vậy là để họ có thể chủ động trong việc thay thế những phần hỏng hóc trong quá trình sử dụng.
Đa số họ không treo cái giá hàng trăm cục pin trong nhà, hiển nhiên là vì lý do an toàn. Và đó cũng chính là vấn đề được quan tâm, và nhắc đến thường xuyên. Liệu những hệ thống powerwall này có an toàn? Nối liền những viên pin có tiềm năng trở thành một quả bom bé tí thành một quả bom to đùng, quả là một quyết định liều lĩnh. Những bài đăng khuyến cáo treo đầy forum, những video khuyến cáo được đăng đầy trên YouTube.
Mà đa số những người thợ tự làm powerwall chẳng phải thợ, chẳng phải kỹ sư cũng chẳng phải thợ điện – họ chỉ đơn giản là có đam mê tự chế mà thôi. Nhưng có vẻ là họ không mấy lo lắng về những mối nguy hại rình rập, bởi bản thân họ cũng là những người cẩn thận, và cộng đồng này vẫn thường xuyên hối thúc nhau phải cài đặt thêm những biện pháp an toàn vào hệ thống nhà mình.
“Trên mạng có rất nhiều video kiểu như: ‘Để tôi cho bạn thấy những viên pin này nguy hiểm đến mức nào’”, anh Garcia nói. “Nhưng nội dung video thì toàn thấy họ cưa đôi những viên pin ấy, hay đẩy vào chúng lượng năng lượng khổng lồ”.
Bản thân những video ấy “ngay từ đầu đã chứa đầy ý phủ định, phản đối rồi”, anh Williams đồng tình.Nhưng qua thời gian, cộng đồng tự chế powerwall và bản thân những sản phẩm ấy cũng đã tự khẳng định được mình, rằng họ có thể lưu trữ năng lượng một cách an toàn và hiệu quả, nhờ vậy toàn bộ cộng đồng cứ dần lớn mạnh lên. Mới đây, họ còn kết hợp được thêm hệ thống quản lý pin vào powerwall của mình, có khả năng cảnh báo cho họ biết tình trạng của pin (quá nóng, đang yếu, đã sạc đủ điện, v.v…)
“Tôi thấy trách nhiệm của mình cứ lớn dần lên. Ai đó sẽ làm cháy nhà nếu như chúng tôi không đưa ra những biện pháp chất lượng, những hệ thống đảm bảo an toàn cho những cục pin này”, anh Garicia nói.
Cô nàng phóng viên của Motherboard có thể thấy rõ những nét tươi sáng trên từng khuôn mặt những con người tận tụy xây nên hệ thống powerwall cho mình: họ đều tin tưởng rằng nguồn năng lượng mà họ tạo nên này hoàn toàn xứng đáng với công sức họ bỏ ra, với những rủi ro họ có thể gặp phải. Không chỉ tiết kiệm tiền điện hàng tháng – những đồng tiền vất vả mới kiếm được, họ còn xây nên một cộng đồng tuyệt vời giúp đỡ nhau từng chút một.
“Tôi nghĩ điều tuyệt vời nhất của việc dựng nên một hệ thống powerwall đó là mọi người từ mọi nơi trên thế giới tụ họp lại và cố gắng tìm cách giải quyết vấn đề”, anh Williams hồ hởi nói.
(Nguồn motherboard.vice.com)
