Bài tổng hợp từ google, knifecenter, wiki.
Chú ý: Mình không liệt kê ra đây các thể loại cán được làm từ thép, vàng, bạc, ngà voi, sừng tê giác, bọc da bò, sừng bò, các thể loại khảm nạm đá quí, kim cương…
Trong bài chỉ liệt kê những loại chất liệu làm cán dao phổ biến trên thị trường.
1. Sừng hươu
Đây là nguồn gốc tự nhiên từ gạc hươu. Khi gạc hươu tiếp xúc với lửa, nó sẽ bị xém và cho những hoa văn đặc trưng của lửa. Chất liệu sừng hươu rất thanh lịch đối với những con dao bỏ túi. Hãng làm dao Case là một trong những hãng rất nổi tiếng với chất liệu cán dao Stag (tiếng anh là con nai). Thực tế là với số lượng hươu nai dồi dào ở Mỹ, chất liệu sừng hươu giá thành không quá cao, rất nhiều mẫu dao bình dân làm từ sừng hươu.
2. Xương
Xương động vật thường được dùng làm cán dao bỏ túi. Bề mặt cán dao thường có hoa văn đặc trưng của xương. Xương cũng có thể được nhuộm thành màu đen, xanh. Cán dao bằng xương có thể được xỏ từ đầu ống khúc xương hoặc được gá bằng hai mảnh xương ghép lại
3. Gỗ
Đây là chất liệu làm cán dao rất phổ biến. Có lẽ không có gì phải nói về chất liệu này 🙂
4. G-10
Làm từ sợi thủy tinh. Loại sợi được sản xuất bằng cách nhúng sợi thủy tinh trong nhựa thông (hoặc nhựa tổng hợp), sau đó nén và nung. Kết quả là chất liệu G-10 rất cứng, nhẹ, bền. Bề mặt của G-10 thường nhám kiểu oval. G-10 là chất liệu lý tưởng cho đồ tactical vì độ chắc chắn và nhẹ. G-10 thường có màu đen
5. Micarta
Cán dao từ tấm micarta có cấu trúc tương tự G-10. Tuy nhiên cách làm hơi khác một chút là người ta nhúng các tấm micarta vào dung dịch nhựa phoenolic rồi lợp hoặc cuốn chúng lại với nhau. Kết quả là một loại chất liệu nhẹ khỏe, đặc biệt có kêt cấu lớp nên dễ làm cán dao hơn G-10. Micarta không có kết cấu bề mặt nên khi sờ vào cảm giác rất dễ chịu, thế nên bề mặt của nó mềm, dễ chầy xước.
Hình ảnh quá trình handmade có thể xem tại đây:
http://www.fendleyknives.com/LM105.htm
6. Sợi carbon
Sợi carbon bao gồm những sợi carbon mỏng, được dệt và cô đặc trong nhựa. Đây là vật liệu siêu nhẹ, bền và có lẽ khỏe nhất hiện này. Với công nghệ sản xuất (dệt) hiện đại, cán dao làm bằng sợi carbon có nhiều hoa văn rất đẹp
7. Zytel ®
Chất liệu dẻo do DuPont nghiên cứu và phát triển. Hãng DuPont cũng không xa lạ trong thế giới túi xách ba lô EDC, chất liệu vải Cordura cũng là brand nổi tiếng của Dupon Trong các vật liệu tổng hợp, Zytel là vật liệu sản xuất ít tốn kém nhất. Điều này giải thích tại sao nó lại phố biến trên thị trường. Zytel không thể bị phá vỡ, nó chống va đập, chống mài mòn rất tốt. Zytel có bề mặt kết cấu mềm, dễ xước, tuy nhiên các hãng sản xuất thường cho thêm phụ gia giúp tăng cường độ bền cho bề mặt.
8. Titanium
Một kết cấu kim loại nhẹ, khả năng chống mài mòn vượt trội. Công thức thường là 6A/4V nghĩa là 6% Nhôm, 4% Vanadium, và 90% titan nguyên chất. Nó cho cảm giác ấm áp ( warm “grip you back” feeling) khi cầm trên tay (bạn nào cầm con Leatherman Charge TTi chắc sẽ dễ dàng thấy cảm giác này). Bề mặt nó có thể được gia công hoàn thiện bằng anodizing (nhuộm oxide) hoặc phun cát (nguyên bản là bead blasting). Bên cạnh làm cán dao, titanium còn được dùng là vật liệu lót cho khóa dao (lock liner) hoặc làm miếng đệm, mặt bich hoặc gioăng.
9. Nhôm
Giống titanium, nhôm cũng là kim loại màu. Nhôm cũng hay được dùng làm cán dao, nó cho một cảm giác chắc chắn khi cầm nắm mà không làm tăng trọng lượng dao. Công thức chủ yếu là T6-6061, chịu nhiệt. Nhôm thường được gia công hoàn thiệt bằng anodizing (nhuộm oxide). Chất liệu này cũng là chất liệu chủ đạo làm thân đèn pin LED, bạn có thể tham khảo tại ĐÂY
10. Cao su, nhựa tổng hợp
Cán dao bằng nhựa rất phổ biến, nhưng đối với những con đòi hỏi yêu cầu khắt khe, một số chất liệu tổng hợp đã được nghiên cứu và phát triển riêng. Chất liệu điển hình là Kraton hoặc Resiprene-C. Kraton là chất liệu kết hợp giữa copolymer, polystyrene và cao su. Nó cung cấp các đặc tính của cao su tự nhiên như tính dẻo, độ bám cao, độ kết dính chặt, chịu nhiệt tốt, chống hóa chất và bền trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Tùy vào cách chế tạo mà có nhiều loại cán Kraton có đặc tính khác nhau. Cầm trên tay một con Coldsteel OSS cán Kraton cho ta cảm giác rất dễ chịu, mềm mại và bám chặt. Kraton được sản xuất đầu tiên tại phòng thí nghiệm hóa học của tập đoàn dầu khí khổng lồ Shell vào những năm 1960s.
